Το κείμενο της ΕΑ είναι πραγματικά συγκινητικό. Θα ήθελα να καταγράψω κάποιες σκέψεις μου γύρω από το στίγμα.
Το στίγμα της ψυχικής ασθένειας είναι οικείο σε όλους μας είτε με την διαπόμπευση του «τρελού του χωριού» ή της γειτονιάς μας είτε με τον φόβο που συνοδεύει κάθε επαφή με τον «άγνωστο τρελό» που βρέθηκε δίπλα μας.
Αυτό που δεν είναι οικείο είναι η αντίδραση στο στίγμα. Δεν είναι γνωστή η δράση των “Stigma Busters” των «κυνηγών του στίγματος». Σε ορισμένες χώρες (όπως ο Καναδάς για παράδειγμα) εδώ και δεκαετίες έχουν ξεκινήσει προγράμματα μείωσης και κατάργησης του στίγματος. Αναμενόμενο ήταν κάποια στιγμή να έρχονταν και στην Ελλάδα τέτοιες προσπάθειες.
Ας δούμε πως δέχεται η ελληνική κοινωνία και τα ΜΜΕ τέτοιες κινήσεις. Δεν είναι λίγες οι εκπομπές που παρουσίασαν τη δράση των «κυνηγών του στίγματος» και πρόβαλαν το έργο τους. Η πρώτη αντίδραση όμως, ορισμένων «απαίδευτων» δημοσιογράφων και πολιτών γύρω από θέματα ψυχικής υγείας, ήταν γεμάτη επιφύλαξη και καχυποψία. Με απλά λόγια αντιμετωπίστηκε η δράση των «κυνηγών του στίγματος» όχι σαν μια προσπάθεια για την κατάργηση του κοινωνικού αποκλεισμού ή της διαπόμπευσης των ψυχικά ασθενών αλλά σαν μια κίνηση λογοκρισίας. Είναι πολύ ενδιαφέρον πως από το ένα άκρο της «αυθαίρετης» και «ανεύθυνης» παρουσίασης της ψυχικής ασθένειας φτάνουμε στο άλλο άκρο της «λογοκρισίας».
Η πραγματικότητα βέβαια για την δράση των κυνηγών του στίγματος έχει να κάνει με την ενημέρωση κάθε δημόσιου προσώπου που από άγνοια ή άλλο κίνητρο αναπαράγει τα στερεότυπα που σχετίζονται με την ψυχική ασθένεια. Απορώ ποιος μπορεί να ονομάσει «λογοκρισία» μια ευγενική επιστολή διαμαρτυρίας σε κάποιον που στιγματίζει τους ψυχικά ασθενείς. Η ενημέρωση πχ σε μια εταιρεία ότι είναι προσβλητικό, για τις 100.000 οικογένειες που ένα μέλος τους πάσχει από ψύχωση, να παρακολουθούν μια διαφήμιση όπου ο πρωταγωνιστής είναι «ψυχάκιας» και τρώει λαίμαργα ψωμί για τοστ «ψίχα», δεν νομίζω ότι μπορεί να χαρακτηριστεί «λογοκρισία». Το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει ο ενεργός πολίτης είναι να παρεμβαίνει με τέτοιου είδους τρόπους για να αλλάζει την αισθητική που σχετίζεται με την ψυχική ασθένεια.
Υ.Γ. Αυτό το κείμενο θα ήθελα να το αφιερώσω όχι μόνο σε όσους υφίστανται τις συνέπειες του στίγματος αλλά και σε όλους αυτούς που παραδέχονται την άγνοια ή την αυθαιρεσία και αλλάζουν στάσεις προς όφελος της ποιότητας της ζωής των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Το στίγμα της ψυχικής ασθένειας είναι οικείο σε όλους μας είτε με την διαπόμπευση του «τρελού του χωριού» ή της γειτονιάς μας είτε με τον φόβο που συνοδεύει κάθε επαφή με τον «άγνωστο τρελό» που βρέθηκε δίπλα μας.
Αυτό που δεν είναι οικείο είναι η αντίδραση στο στίγμα. Δεν είναι γνωστή η δράση των “Stigma Busters” των «κυνηγών του στίγματος». Σε ορισμένες χώρες (όπως ο Καναδάς για παράδειγμα) εδώ και δεκαετίες έχουν ξεκινήσει προγράμματα μείωσης και κατάργησης του στίγματος. Αναμενόμενο ήταν κάποια στιγμή να έρχονταν και στην Ελλάδα τέτοιες προσπάθειες.
Ας δούμε πως δέχεται η ελληνική κοινωνία και τα ΜΜΕ τέτοιες κινήσεις. Δεν είναι λίγες οι εκπομπές που παρουσίασαν τη δράση των «κυνηγών του στίγματος» και πρόβαλαν το έργο τους. Η πρώτη αντίδραση όμως, ορισμένων «απαίδευτων» δημοσιογράφων και πολιτών γύρω από θέματα ψυχικής υγείας, ήταν γεμάτη επιφύλαξη και καχυποψία. Με απλά λόγια αντιμετωπίστηκε η δράση των «κυνηγών του στίγματος» όχι σαν μια προσπάθεια για την κατάργηση του κοινωνικού αποκλεισμού ή της διαπόμπευσης των ψυχικά ασθενών αλλά σαν μια κίνηση λογοκρισίας. Είναι πολύ ενδιαφέρον πως από το ένα άκρο της «αυθαίρετης» και «ανεύθυνης» παρουσίασης της ψυχικής ασθένειας φτάνουμε στο άλλο άκρο της «λογοκρισίας».
Η πραγματικότητα βέβαια για την δράση των κυνηγών του στίγματος έχει να κάνει με την ενημέρωση κάθε δημόσιου προσώπου που από άγνοια ή άλλο κίνητρο αναπαράγει τα στερεότυπα που σχετίζονται με την ψυχική ασθένεια. Απορώ ποιος μπορεί να ονομάσει «λογοκρισία» μια ευγενική επιστολή διαμαρτυρίας σε κάποιον που στιγματίζει τους ψυχικά ασθενείς. Η ενημέρωση πχ σε μια εταιρεία ότι είναι προσβλητικό, για τις 100.000 οικογένειες που ένα μέλος τους πάσχει από ψύχωση, να παρακολουθούν μια διαφήμιση όπου ο πρωταγωνιστής είναι «ψυχάκιας» και τρώει λαίμαργα ψωμί για τοστ «ψίχα», δεν νομίζω ότι μπορεί να χαρακτηριστεί «λογοκρισία». Το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει ο ενεργός πολίτης είναι να παρεμβαίνει με τέτοιου είδους τρόπους για να αλλάζει την αισθητική που σχετίζεται με την ψυχική ασθένεια.
Υ.Γ. Αυτό το κείμενο θα ήθελα να το αφιερώσω όχι μόνο σε όσους υφίστανται τις συνέπειες του στίγματος αλλά και σε όλους αυτούς που παραδέχονται την άγνοια ή την αυθαιρεσία και αλλάζουν στάσεις προς όφελος της ποιότητας της ζωής των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
